Kalverdiarree

Verschijnselen

Met enige regelmaat worden er in de praktijk problemen gezien met kalverdiarree. Met name gedurende de eerste levensweken zijn kalveren vatbaar voor het krijgen van darmaandoeningen wat resulteert in het ontstaan van diarree. De kalveren zijn vaak lusteloos, hebben een verminderde eetlust, geen of weinig zuigreflex, uitdrogingsverschijnselen, onderkoeling, slapte, hijgen en kunnen uiteindelijk sterven.

Oorzaak

De belangrijkste infectieuze veroorzakers zijn:

  • E.coli en Salmonella (bacteriën)
  • Rota, Corona en BVD (virus)
  • Cryptospiridium en coccidiose (protozoa)

E.coli, Rotavirus, Coronavirus en Cryptosporidium zijn hierbij de meest voorkomende veroorzakers. Daarnaast kunnen voedingsfouten (mengfouten, wisselende tijden, te grote hoeveelheden, verkeerde temperatuur) en het (verkeerd) gebruik van antibiotica zorgen voor diarreeklachten.

Diagnose

Met behulp van een mestmonster kan op de praktijk eenvoudig een diagnose worden gesteld. Aan de hand van deze diagnose kan vervolgens een behandeling worden gestart. Wanneer de problemen echter blijven komen of wanneer dieren onvoldoende opknappen na behandeling kan er, samen met de dierenarts, gekeken worden naar de risicofactoren voor het ontstaan van deze problemen. Hierbij wordt de biestkwaliteit, biestverstrekking, afweeropbouw van het kalf en huisvesting geanalyseerd.

Behandeling

De behandeling bestaat, ongeacht de veroorzakende kiem, met name uit het toedienen van vocht. Een kalf van 35 kg verliest gemiddeld 7,4 kg ontlasting per dag bij diarree! Dit is met name vocht en dat moet weer aangevuld worden om de overlevingskansen van het kalf te verhogen. Wij hanteren hiervoor onderstaande schema:

Tijdstip Melk* Electrolyten**
Vroege ochtend 1,5 - 2 liter          
Halverwege de ochtend           1,5 - 2 liter       
Begin van de middag 1,5 - 2 liter  
Halverwege de middag   1,5 - 2 liter
Begin van de avond 1,5 - 2 liter  
Late avond   1,5 - 2 liter

* Melk kan op de eerste dag van de kalverdiarree worden vervangen door water met electrolyten. Doe dit nooit langer dan één dag! 
** Electrolyten zijn (zakjes) poeders die toegevoegd worden aan water, bijvoorbeeld Boviferm, Hydraflo, Diavit, etc. 

Naast dit vochtschema kan het noodzakelijk zijn om het kalf ook met een antibioticum of Halocur te behandelen. Kijk hiervoor op uw bedrijfsbehandelplan of neem contact op met de praktijk. 

Schade

Op de korte termijn geeft kalverdiarree met name schade door extra arbeid, extra medicijnkosten en een verhoogd sterftecijfer van de kalveren. Maar de schade op de langere termijn is minstens zo groot. Een kalf wat last heeft gehad van kalverdiarree is in de tweede en derde levensmaand extra gevoelig voor luchtweginfecties. Daarnaast ontwikkeld een kalf zich minder goed wanneer het last heeft gehad van kalverdiarree waardoor het als pink minder gemakkelijk drachtig wordt en als vaars minder melk zal produceren. 

Vaccinatie

Hoogdrachtige dieren kunnen tussen 12 en 3 weken voor het afkalven gevaccineerd worden met Rotavec vaccinatie (Rota, Corona, E.coli). Op deze manier worden er een grotere hoeveelheden afweerstoffen via de biest uitgescheiden, waardoor een soort 'superbiest' ontstaat. Wanneer deze biest vervolgens al de kalveren verstrekt wordt zal de ernst en incidentie van de diarree verminderen. Ook zal de verspreiding van E.coli, rota- en coronavirus verminderen.