Salmonella

Salmonellose bij rundvee is een infectieuze ziekte die in de meeste gevallen wordt veroorzaakt door de bacteriën Salmonella Dublin of Salmonella Typhimurium. Een klinische infectie zorgt voor hoge koorts, (bloederige) diarree en sterfte. Ook kan een infectie tot verwerpers leiden. Met name de jongste kalveren zijn gevoelig voor een besmetting en kunnen de infectie gemakkelijk doorgeven. Daarnaast kan het zijn dat de ziekte zonder duidelijke ziekteverschijnselen verloopt.

Behandeling

Zieke dieren zullen in overleg met uw dierenarts worden behandeld antibiotica. Bij een verdenking van een klinische Salmonella-infectie zal een mestmonster genomen worden voor een mestkweek en gevoeligheidsbepaling, zo nodig wordt de behandeling hierop aangepast. Belangrijk is dat zieke runderen geïsoleerd worden van ander vee.

Preventie

De preventieve maatregelen kunnen worden opgedeeld in maatregelen ter voorkoming van insleep en ter voorkoming van verspreiding:

Insleep:

  • Alleen aankoop van dieren van een bedrijf met een 'salmonella onverdacht' status
  • Aanvoer van runder- of varkensmest alleen op bouwland
  • Ongediertebestrijding
  • Gebruik bedrijfskleding
  • Geen gebruik van oppervlaktewater

Verspreiding:

  • Strikte scheiding jongvee en melkkoeien
  • Aanpak van andere dierziekten (IBR, BVD en Salmonella)
  • Goede weerstand
  • Verstrekking mineralen
  • Verstrekking van ruwvee aan jongste kalveren
  • Gebruik van kunstmelk in plaats van koemelk
  • Algemene hygiëne maatregelen; laarzen reinigen, elk kalf een eigen emmer, schone drinkbakken, looplijnen etc.


Beheersingsprogramma Salmonella

Salmonella is een zoönose, dit betekent dat de ziekte kan worden overgedragen van dieren op mensen. Daarbij kunnen verschijnselen zoals koorts, diarree en/of huidontsteking optreden, afhankelijk van de wijze van besmetting.  De Nederlandse Zuivelorganisatie (NZO) wil daarom Salmonella-onverdachte melk leveren en heeft een beheersingsprogramma opgestart. Drie maal per jaar wordt de tankmelk onderzocht op de aanwezigheid van afweerstoffen. Hierbij zijn twee uitslagen mogelijk, Gunstig (G) en Ongunstig (O). Wanneer er Salmonella antistoffen worden aangetoond, heeft meer dan 10% van de melkgevende dieren op moment van monstername Salmonella antistoffen in het lichaam.

Bedrijven worden afhankelijk van de uitslag onderverdeeld op drie niveau’s:

Niveau 1 Gunstig Minimaal laatste twee metingen gunstig
Niveau 2 Ongunstig Laatste twee of meer aaneengesloten metingen ongunstig
Niveau 3 Langdurig ongunstig Vier maal ongunstig bij de laatste vijf metingen

 

Bedrijven met Niveau 2 dienen de workshop Salmonella te volgen of aanmelden voor het GD-programma ‘Salmonella onverdacht’. Bedrijven die langdurige ongunstig zijn dienen samen met de dierenarts een Plan van Aanpak op te stellen, hierin worden actiepunten opgenomen om Salmonella beter te beheersen. Daarnaast dienen alle actieve uitscheiders/dragers van het bedrijf te worden afgevoerd.